Άδεια κυκλοφορίας στο Zydelig (idelalisib) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χορήγησε άδεια κυκλοφορίας στο idelalisib, δισκία των 100 mg και των 150 mg, μια από του στόματος θεραπεία με νέο μηχανισμό δράσης για δύο ανίατα, κακοήθη αιματολογικά νοσήματα- τη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία (ΧΛΛ) και το οζώδες λέμφωμα (ΟΛ).
Η ΧΛΛ και το ΟΛ είναι ανίατα, κακοήθη αιματολογικά νοσήματα, βραδείας εξέλιξης, που μπορούν να οδηγήσουν σε απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές όπως αναιμία, σοβαρές λοιμώξεις και ανεπάρκεια του μυελού των οστών που χρήζουν θεραπείας. Ο στόχος της θεραπείας σε ασθενείς που πάσχουν από τέτοιας μορφής κακοήθη αιματολογικά νοσήματα είναι η βελτίωση της συνολικής επιβίωσης και της ποιότητας ζωής.
Για τη θεραπεία της ΧΛΛ, το idelalisib, ενεκρίθη για χρήση σε συνδυασμό με ριτουξιμάμπη (rituximab) για ασθενείς που έχουν λάβει τουλάχιστον μία προηγούμενη θεραπεία ή ως θεραπεία πρώτης γραμμής σε ακατάλληλους για χημειο-ανοσοθεραπεία ασθενείς με έλλειψη 17p ή μετάλλαξη του TP53. Για τη θεραπεία του ΟΛ, το idelalisib, εγκρίθηκε ως μονοθεραπεία σε ασθενείς με οζώδες λέμφωμα ανθεκτικό σε δύο προηγούμενες γραμμές θεραπείας. Το idelalisib, αναστέλλει την PI3K-δ (3-κινάση της φωσφατιδυλοϊνοσιτόλης), μια πρωτεΐνη που υπερεκφράζεται σε πολλές κακοήθειες Β-κυττάρων και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη βιωσιμότητα, στον πολλαπλασιασμό και στη μετανάστευση αυτών των καρκινικών κυττάρων.
«Μολονότι η χημειο-ανοσοθεραπεία χρησιμοποιείται αρχικά για την αντιμετώπιση τόσο της ΧΛΛ όσο και του ΟΛ, η υποτροπή είναι συχνή και σε πολλούς ασθενείς εξαντλούνται οι θεραπευτικές επιλογές κατά την εξέλιξη της νόσου», δήλωσε ο Peter Hillmen, PhD, καθηγητής πειραματικής αιματολογίας και επίτιμος σύμβουλος αιματολογίας στο Leeds Teaching Hospitals NHS Trust.«Επιπλέον, οι ασθενείς με ΧΛΛ με έλλειψη 17p ή μετάλλαξη τουTP53 είναι ακατάλληλοι για χημειο-ανοσοθεραπεία και χρήζουν εναλλακτικών θεραπειών πρώτης γραμμής». Επομένως, το idelalisib, είναι μια ευπρόσδεκτη θεραπευτική επιλογή που προσφέρει μια νέα προσέγγιση στη διαχείριση αυτών των κακοήθων αιματολογικών νοσημάτων».
H έλλειψη στο χρωμόσωμα 17 – del (17p) ή η μετάλλαξη στο γονίδιο TP53 στα κύτταρα της ΧΛΛ συνδέονται με δυσμενή πρόγνωση και ταχύτερη εξέλιξη της νόσου. Για τους εν λόγω ασθενείς, τα περισσότερα συμβατικά σχήματα χημειοθεραπείας δεν είναι αποτελεσματικά και η ανταπόκριση σε αυτά είναι περιορισμένη και σύντομης χρονικής διάρκειας. Για αυτούς τους ασθενείς οι θεραπευτικές επιλογές είναι περιορισμένες. «Το idelalisib, αποτελεί σημαντική θεραπευτική εξέλιξη για τους ασθενείς που πάσχουν από ΧΛΛ και ΟΛ», δήλωσε ο John C. Martin, PhD, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Gilead Sciences. «Η Gilead αντλεί ιδιαίτερη ικανοποίηση από τη συνεισφορά της στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων που πάσχουν από τα κακοήθη αυτά αιματολογικά νοσήματα. Επιπλέον, είμαστε προσηλωμένοι στην προσπάθειά μας να διασφαλίσουμε την έγκαιρη πρόσβαση στη θεραπεία για τους ασθενείς που είναι πιθανό να επωφεληθούν από αυτή».
Η έγκριση του idelalisib, για τη ΧΛΛ βασίζεται κατά κύριο λόγο σε δεδομένα από μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη φάσης ΙΙΙ (Μελέτη 116) η οποία αξιολόγησε το idelalisib, σε συνδυασμό με ριτουξιμάμπη σε 220 ασθενείς με υποτροπιάζουσα ΧΛΛ και χωρίς ανοχή στη συνήθη χημειοθεραπεία.
Τον Οκτώβριο 2013, μια ανεξάρτητη επιτροπή παρακολούθησης δεδομένων διέκοψε πρόωρα τη μελέτη 116, επειδή κατέδειξε στατιστικά πολύ σημαντικό όφελος στην επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) για το θεραπευτικό σκέλος του idelalisib, σε συνδυασμό με ριτουξιμάμπη σε σύγκριση με το σκέλος που περιλάμβανε μόνο ριτουξιμάμπη (αναλογία κινδύνου = 0,18 (95% CI: 0,10, 0,32), p<0,0001). Η διάμεση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου δεν επιτεύχθηκε στο θεραπευτικό σκέλος που συνδύαζε idelalisib, με ριτουξιμάμπη (95% CI: 10,7 μήνες, ΔΕ) και ανήλθε σε 5,5 μήνες στο σκέλος που συνδύαζε εικονικό φάρμακο με ριτουξιμάμπη (95%CI: 3,8, 7,1).
Η έγκριση για το ΟΛ, τον συνηθέστερο τύπο μη Hodgkin λεμφώματος χαμηλού βαθμού κακοήθειας (iNHL), βασίζεται σε δεδομένα από μια πολυκεντρική κλινική μελέτη μονού σκέλους (Μελέτη 101-09) η οποία αξιολόγησε το idelalisib, ως μονοθεραπεία σε 125 ασθενείς με μη Hodgkin λέμφωμα χαμηλού βαθμού κακοήθειας ανθεκτικούς σε χημειοθεραπεία που περιελάμβαναν ριτουξιμάμπη και αλκυλιωτικό παράγοντα. Στους 72 ασθενείς με ΟΛ, στο πλαίσιο αυτής της μελέτης, με το idelalisib, επετεύχθη ένα συνολικό ποσοστό ανταπόκρισης 54% ενώ δεν επετεύχθη διάμεση διάρκεια ανταπόκρισης (εύρος: 0,0, 14,8+ μήνες). Τα αποτελέσματα της μελέτης 116 και της μελέτης 101-09 δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση The New England Journal of Medicine τον Μάρτιο 2014.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες (συμπεριλαμβανομένων των ανεπιθύμητων ενεργειών βαθμού ≥3) που αναφέρθηκαν σε κλινικές μελέτες σε ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες περιλάμβαναν λοιμώξεις, ουδετεροπενία, πνευμονίτιδα, διάρροια/ κολίτιδα, αυξημένες τρανσαμινάσες (δείκτης ηπατικής λειτουργίας), εξάνθημα και πυρεξία.
